Departures

Een prachtige film gezien, “Departures”. Deze Japanse film heeft in 2009 een oscar gewonnen voor de beste buitenlandse film. Niet verwonderlijk, je ziet prachtige beelden van de Japanse natuur en de verhaallijn is bijzonder pakkend. Het gaat over de cellist Daigo. Hij verhuist noodgedwongen terug naar zijn geboorteplaats omdat het orkest waarin hij werkt wordt opgeheven. Daar gaat hij in zijn ouderlijk huis wonen met zijn vrouw Mika. De nieuwe, dure net aangeschafte cello, verkoopt hij. Maar wat dan… Hij zal toch een nieuwe baan moeten vinden. Er is een advertentie die hem aanspreekt: “begeleider bij de reis”. “Aha, en reisburo”, denkt hij. Supersnel wordt Daigo aangenomen. Het bedrijf heet Nokan, wat letterlijk “kisten” betekent. Het blijkt dus begeleiden bij de laatste reis, wat iets heel anders is uiteraard: het opbaren van overledenen. Deze ceremonie wordt echter met zo’n serene schoonheid gedaan dat hij besluit dit als zijn vak uit te gaan oefenen. Hierbij wordt Daigo wel op de proef gesteld. De eerste overledene was al enige tijd dood, dus ook ver heen. Zeer onsmakelijk. Zijn oude vrienden vinden zijn beroep ook onsmakelijk en manen hem iets fatsoenlijks te doen voor de kost. Zijn vrouw verlaat hem, als zij erachter komt bij wat voor ‘reisburo’ hij eigenlijk werkt. Ze blijkt zwanger te zijn, komt terug en begrijpt pas hoe mooi zijn nieuwe beroep is als een gezamenlijke vriendin overlijdt. Mika is bij de opbaring aanwezig en ziet hoe Daigo met gevoel en liefde de laatste eer aan de overledene bewijst. Het mooie slot komt in de vorm van een stenen ‘brief’ in de hand van zijn overleden vader. Na het ‘lezen’ van deze brief kan Daigo zijn vader vergeven, die hem verliet als jong jochie met de scheiding van zijn moeder. Hij bewijst de laatste eer aan zijn vader door hem ceremonieel af te leggen…

Eigenlijk zou je in de ‘begroting’ van je leven allerlei life-events op moeten kunnen nemen. Om je erop voor te kunnen bereiden, voor zover dat kan natuurlijk. Zoals Daigo ineens zijn vader met de Noorderzon zag vertrekken en nooit meer terug zag komen tot hij gestorven was. Of dat ie zijn werk plotsklaps verloor en zich iets heel anders eigen moest gaan maken. Een bijna-scheiding doormaakte, noodgedwongen moest verhuizen. Het zijn de gebruikelijke dingen waar ieder mens wel mee te maken krijgt. Scheiden doen we 1 op de 5, werk is in deze crisis een kostbaar goed, massaal blijven mensen in Nederland om vakantie te vieren doordat er minder te besteden is, dood gaan we allemaal. Althans jij en ik niet natuurlijk en wij leven, zoals in de boeken, happily ever after. Liever staan we niet teveel stil bij doodgaan en als er een Hospice in de straat geopend wordt gaan we demonstreren, want dan komt Magere Hein wel erg dicht om de hoek kijken. Een mooie kijk op de dood vind ik het beeld van een ‘departure’ wat geschetst wordt in onderstaand gedicht. Het schip dat aan de horizon verdwijnt en elders opduikt. Met dat beeld op je netvlies wordt afscheid nemen minder erg…