Met een lach en een traan…

Wanneer was het jouw laatste keer dat je huilde? Waarom? En luchte dat op? Dit was de vraag in een radio2 programma. Laat het ons weten… Van pasgeboren baby’s tot vooraanstaande lieden, iedereen ervaart de emotie van een lach en een traan. Lachen en huilen zijn typisch menselijke reacties. Het zijn uitingen die we niet geheel onder controle hebben. Je lichaam geeft antwoord op een vraag die jijzelf niet kunt beantwoorden en bevrijdt je van een spanning. Denk bijvoorbeeld aan huilen van geluk of aan bizarre situaties waarbij iemand ongepast de slappe lach krijgt. In onze tijd mag van mensen verwacht worden dat ze hun emoties tonen. Dat is nog niet heel lang het geval. Zo’n veertig jaar geleden werden kinderen opgevoed met het idee hun gevoelens binnen te houden: “daar heb je het niet over” was het devies.
‘We’ hadden het er wel over op de radio. Er kwamen overigens geen grienende, snotterende, brullende, schreiende types aan de lijn. Wel veel mensen die allerlei voorbeelden en aannames lieten horen rondom het rare goedje dat zomaar uit je ogen stroomt.
Het zou opluchten? Onzin zeggen de geleerden, huilen geeft hooguit de troost en sociale steun die je nodig hebt. Dat helpt wel. De omgeving heeft daarbij een aardige vinger in de pap en bepaalt voor een groot gedeelte het effect van huilen. Door huilen af te keuren voel je je helaas nog ongelukkiger.
Het zou afvalstoffen afvoeren? In die paar kubieke millimeter vocht zitten geen afvalstoffen zegt Ad Fingerhoets onze Nederlandse huilprofessor. Wel zit in een emotionele huil-bui stofjes met een natuurlijke pijnstilling. Dus dat is nooit weg. En fysiek wordt de balans in je lijf weer hersteld door huilen. Dan daalt je bloeddruk namelijk.

Wat lokt onze tranen uit? In eerste instantie als kind aandacht trekken door middel van geluid. Het kind heeft geen ander communicatie middel dan hard te huilen. Of van pijn krijst het de hele boel bijelkaar. Dit zijn al twee zogenaamde “huiltriggers”. Naarmate je ouder wordt verschuift de trigger meer naar gevoelens. Volwassenen huilen uit machteloosheid of vanwege verlies. “Cry me a river…” is zo’n liedje waarbij waterlanders een hele rivierbedding overstromen. En ik kan dat maar al te goed invoelen. Verlies van een dierbare door de dood en of andere scheiding doet immens pijn. Het onomkeerbare zit je in de weg, oftewel in je de tranen. Als we thuis zijn tussen 19 en 22 uur huilen we meer. We plengen tranen om opgekropte spanningen op het werk, in de huiselijke kring of door een soap. Tranen hebben dus met name een belangrijke signaalfunctie. We herkennen eerder verdriet en zijn sneller geneigd hulp te bieden. Toch is er geen wetenschappelijke theorie die de precieze functie van tranen kan verklaren. Het mysterie rondom de traan, blijft hiermee bestaan. Wat we wel weten is dat oprecht huilen een vorm van puur en eerlijk gedrag is. Alleen mensen huilen en dat is uniek.

Als je huilt ben je een stakker
ga dan even voor de spiegel staan
en dan is ‘ie’ voor de bakker
want je kijkt je malle vaasie aan
mens, dan schrik je van je eige
je gezicht is groen en pimpelpaars
lach jezelf dan uit
en trek een lollig snuit
en lap de hele rommel aan je laars…

Wim Sonneveld

Wanneer ik de laatste keer huilde was de avond ervoor. Ik had m’n columns voor m’n moeder uitgeprint, die heeft geen internet. Daarbij las ik een comment dat er een mooi filmpje op You Tube te zien is van Emma Shapiro met “Spente le stelle”. Laat ik die eens zien, dacht ik. Wow, wat prachtig! Ik sloeg mijn handen voor mijn gezicht, ging op in de muziek. En… de tranen van gevoel biggelden, jawel over mijn smoel. Jeetje, dat zou een mooie omlijsting zijn van mijn begravenis. Zo mooi. Die gedachte bracht me bij de herinnering aan de begravenis van Ton van Gelder een heel dierbare vriend en “acupunctuur-goeroe”. ‘De uitsmijter’ na de dienst was heel bijzonder. Ton stond met een gewone foto voor op de kist. Een ieder liep achter langs de kist naar buiten. Daar stond weer een foto van hem “met een gekke lollige snuit”. “Always look on the bright side of life…” van Monty Python was het liedje dat speelde rondom deze stoet mensen. Tsja, en dan is zowel een lach als een traan aan de orde.

6 gedachten over “Met een lach en een traan…”

  1. Lieve Willem,

    Wat een lief verhaaltje… Een theepotje vol tranen lukt me niet in één huilbui denk ik, maar die heb ik vast wel in mijn leven bijelkaar gehuild.
    Misschien kunnen we er ‘een verdriet’ korrel van maken. Een homeopathisch middeltje tegen vastgelopen tranen…

    X Rita

    Beantwoorden
  2. Lieve Rita,
    Vroeger las ik dit verhaal voor aan de kinderen; een hoofdstuk uit : Bij Uil thuis van Arnold Lobels:

    Uil pakte de ketel uit de kast. ‘Vanavond ga ik tranenthee zetten,’ zei hij. Hij zette de ketel op zijn schoot. ‘Zo’, zei Uil, ‘ik ga beginnen.’ Uil bleef heel stil zitten. Hij begon aan heel verdrietige dingen te denken. ‘Stoelen met kapotte poten’, zei Uil. Zijn ogen werden al een beetje nat. ‘Liedjes die niemand kan zingen’, zei Uil, ‘omdat niemand de woorden meer weet.’ Uil huilde nu. Een dikke traan rolde naar beneden in de ketel. ‘Lepels die achter het fornuis zijn gevallen en die je nooit meer terugvindt’, zei Uil. Er drupten al heel wat tranen in de ketel. ‘Boeken die je niet meer kan lezen’, zei Uil, ‘omdat er bladzijden uitgescheurd zijn.’ ‘Klokken die stilstaan,’ zei Uil, ‘omdat niemand ze meer opwindt.’ Uil huilde nu heel erg. Veel dikke tranen vielen in de ketel. ‘Een prachtige zonsopgang. Die niemand ziet, omdat iedereen slaapt’, snikte Uil. ‘Heerlijke aardappel-puree op een bord, die niemand wilde opeten,’ jammerde hij. ‘En potloodjes die te klein zijn geworden om vast te houden.’ Uil dacht aan nog veel meer nare dingen. En hij huilde en huilde maar. Al gauw was de ketel vol tranenwater. ‘Ziezo’, zei Uil. ‘Dat is dat.’ Uil hield op met huilen. Hij zette de ketel op de kachel. Het tranenwater kookte al gauw. Uil schonk zijn kopje vol. Hij was heel tevreden. ‘Het smaakt wel een beetje zoutig,’ zei hij. ‘Maar tranenthee is toch altijd weer heerlijk’.

    Groet van Willem

    Beantwoorden
  3. Lieve Lydie, Stanny & Riny, fijn dat het allemaal zo volop stroomt… Bitter of zoet, maar in ieder geval toch met een BIG-smile!
    Laten we erna ook NU de “bright side of life” ervaren.

    X Rita

    Beantwoorden
  4. Tranen van vreugde en tranen van verdriet … wie heeft ze niet.
    Het lucht op als je ze laat gaan en geeft soms inzicht in je duistere bestaan.
    Tranen van vreugde daarentegen schudden “je dekbed“ op. Ruimt op… alles wat je hebt opgekropt.
    RINY
    Hoe kon je het treffen Rita!
    Vandaag jazeker heb IK die lach maar ook die traan ontmoet en die was bitter…zoet!!

    Beantwoorden
  5. Ik ben 67 jaar geleden geboren in een heel warm nest… Waar heel veel werd gelachen en waar we ook “gewoon” mochten huilen!
    En ja een tranentrekker op tv is heerlijk om eens lekker ‘ordinair te janken’…

    Beantwoorden

Plaats een reactie

Je kunt een afbeelding invoegen